Cơ cấu tổ chức

Mùa thu nước Sông Đà lừ lừ chín đỏ như da mặt một người bầm đi vì rượu bữa, lừ lừ cái màu đỏ giận dữ ở một người bất mãn bực bội gì mỗi độ thu về (…).  Qua cảm nhận của Nguyễn Tuân, mái tóc của Đà giang như nối dài đến vô tận, trùng điệp giữa bạt ngàn màu xanh lặng lẽ của núi rừng. Một chuyến đi thực tế Thung Nai – nơi được coi là “Hạ Long giữa lòng Hòa Bình” đã giúp chúng tôi được trải nghiệm không khí trong lành của rừng, gió núi và làn nước sông Đà mát lạnh. 

Khi được thực tế cảm nhận cảm giác “thuyền tôi trôi trên Sông Đà”, càng đi chúng tôi càng thấy được vẻ đẹp nên thơ trữ tình của dòng sông và càng cảm phục trước trí tưởng tượng phong phú và tài năng ngôn ngữ bậc thầy của nhà văn Nguyễn Tuân.

Giá trị của tác phẩm Người lái đò Sông Đà chúng ta không cần phải nhắc lại nhưng được cảm nhận trực tiếp vẻ đẹp của dòng sông để thêm yêu sông Đà thêm quý cái tài cái tình của Nguyễn Tuân thì đó là một trải nghiệm, một cảm giác rất khác, một cách tiếp nhận tác phẩm vô cùng thú vị. Tôi chợt đặt ra câu hỏi nếu học sinh của chúng ta được trải nghiệm thực tế, tiếp nhận tác phẩm văn học bằng trải nghiệm thực tế thì đó sẽ là một cách học rất hiệu quả.

Nghiên cứu cho thấy : 5% chúng ta học được từ bài giảng, 10% chúng ta học được từ việc đọc, 20% chúng ta học được từ nghe nhìn, 30% chúng ta học được từ tham quan, xem trình diễn, 75% chúng ta học được khi chúng ta thực hành từ những gì đã học. Điều đó cho thấy con đường tiếp nhận tri thức bằng những hoạt động trải nghiệm thực tế hữu ích hơn rất nhiều bằng cách mà xưa nay chúng ta gọi là “học chay” – nghĩa là bó hẹp trong quyển sách giáo khoa. Các thí nghiệm của các môn Vật lý, Hóa học… thực chất cũng là một hoạt động trải nghiệm thực tế giúp các em học sinh hình thành một cách trực quan sinh động nhất những kiến thức được học. Hiện nay hoạt động trải nghiệm sáng tạo được coi là chìa khóa để học đi đôi với hành, học gắn liền với thực tiễn, thông qua thực tiễn để khắc sâu kiến thức.

“Trải nghiệm” theo Từ điển là trải qua. Hoạt động trải nghiệm là hoạt động giáo dục có sự hướng dẫn và tổ chức để học sinh được trực tiếp tham gia vào các hoạt động khác nhau trong đời sống với tư cách là chủ thể khám phá từ đó phát huy năng lực thực tiễn, phẩm chất nhân cách và tiềm năng sáng tạo của cá nhân.

Thiết nghĩ, hoạt động trải nghiệm trong môn Ngữ văn là vô cùng cần thiết và bổ ích. Ví dụ, hoạt dộng trải nghiệm  với chủ đề Văn học dân gian không chỉ bổ sung kiến thức trong nhà trường mà còn cho các em thấy trân trọng các giá trị văn hóa cổ truyền dân tộc, bồi dưỡng lòng tự hào dân tộc; hoạt động trải nghiệm khi học các phẩm kí trong chương trình 12 còn cần thiết hơn nữa khi đặc trưng của kí là một sự ghi chép có chọn lọc mang giá trị nghệ thuật của nhà văn… Tất cả những việc làm đó cuối cùng để trả lời một câu hỏi lớn cho học sinh hiện nay HỌC VĂN ĐỂ LÀM GÌ? để các em thấy rằng văn học không phải là một môn học xa rời thực tế.

Hiện nay hoạt động trải nghiệm trong việc học văn chủ yếu được thực hiện ở các cấp học cao hơn như Đại học, Cao đẳng. Còn ở trường Phổ thông hoạt động trải nghiệm còn hạn chế cả ở số lượng lẫn chất lượng. Vì thế cần phát huy hơn nữa vai trò của hoạt động trải nghiệm trong Nhà trường. Cần phải nhận thức đây là hoạt động cần thiết trong việc dạy – học môn Ngữ văn. Tôi xin mượn một câu nói nổi tiếng của Jules Henri Poincaré (29/4/1854 – 17/6/1912), Nhà toán học, nhà Vật lý lý thuyết, kỹ sư, triết gia khoa học người Pháp, với nhiều đóng góp cho cả toán học thuần túy lẫn toán học ứng dụng để tổng kết cho điều tôi muốn nói: Thực nghiệm là nguồn sự thật duy nhất. Chỉ nó có thể dạy cho ta biết điều gì đó mới mẻ; chỉ nó có thể cho ta sự chắc chắn.

(Bùi Thị Hải – GV Ngữ văn trường THPT Dương Xá)

Nhưng chính giữa làn sóng của “ trào lưu học tiếng anh” ấy, khi có quá nhiều tài liệu, thông tin được chia sẻ, các bài blogs được đăng tải và thậm chí là sự mọc lên như nấm của các trung tâm tiếng anh đã vô hình chung làm những người học tiếng anh cảm thấy mất phương hướng và choáng ngợp bởi kho thông tin và tri thức khổng lồ này.

Với việc cũng đã trải qua những bối rối và cả những sai lầm nhất định trong quá trình học tiếng anh, hôm nay mình sẽ chia sẻ những điều bản thân đúc kết được cũng như những phương pháp mình sử dụng để không chỉ đạt được điểm cao trong các kỳ thi, mà còn thực sự chủ động trong việc sử dụng tiếng anh trong đời sống hàng ngày. Trước hết, trong phần I, chúng ta sẽ xây dựng một cách hiểu đúng đắn về việc học tiếng anh, cũng như cách học từ mới để nhớ lâu, sử dụng chính xác.

1. Chúng ta thắng hay thua là do tâm lý

Aristotle từng nói một câu rất hay: “We are what we repeatedly do. Excellence, therefore, is not an act, but a habit” (Tạm dịch: Chúng ta là kết quả của những việc chúng ta thường làm, vì thế sự xuất sắc không phải một hành động, nó là một thói quen). Bạn nên nhớ điều này: trừ khi bạn thuộc nhóm 1% những người thông minh nhất thế giới, bạn sẽ không thể học giỏi tiếng anh, hay “xuất sắc” trong việc học tiếng anh, nếu không có sự chăm chỉ, và luyện tập rất nhiều, rất đều đặn, thường xuyên theo một phương pháp phù hợp. Vì thế hãy luôn tự nhủ với bản thân những điều sau:

• Một ngày có 24 giờ, và không thể nhiều hơn, việc có nhiều thời gian hơn cũng sẽ càng khiến chúng ta lười đi, vì thế hãy trân trọng thời gian, và thực sự sử dụng nó một cách hợp lý.
• Trong việc học tiếng anh, chúng ta thắng thua còn phụ thuộc rất nhiều vào tâm lý, bạn cần phải tin vào bản thân và tin vào sức mạnh của sự luyện tập. Nếu bạn chưa giỏi, đừng nản chí, hoặc là bạn đang sai phương pháp, hoặc là bạn luyện tập chưa đủ.
• Không có con đường tắt nào để giúp bạn học giỏi tiếng anh trong đêm, vì thế hãy tích luỹ kiến thức dần dần rồi sẽ có ngày chính bạn bất ngờ về khả năng tiếng anh của bản thân.
• Hãy học tiếng anh với sự đam mê, và hãy đơn giản hoá việc học tiếng anh, bạn không cần quá nhiều sách vở, tài liệu, từ điển hay phương pháp,.. mà hãy biết chọn lọc, đừng ôm đồm quá nhiều.

Khi bạn đã nắm vững những điều trên, hãy bắt đầu với những cách học cụ thể.

2. Học từ mới: Điều cốt lõi của thành công

Học từ mới và một phần tất yếu trong quá trình học tiếng anh, nó quyết định và chi phối rất nhiều sự tự tin, khả năng diễn đạt, khả năng hiểu và quyết định đẳng cấp cũng như trình độ tiếng anh của một người. Vậy đâu là một phương pháp hiệu quả? Thì đây là cách mà mình học một từ mới:

• Bước 1: Hãy đoán nghĩa của từ trước, đừng lệ thuộc vào từ điển khi chúng ta đều có khả năng suy luận, và khi đi thi bạn cũng không thể mong được sử dụng bất kỳ loại từ điển nào, vì thế hãy học cách đoán nghĩa dựa vào bối cảnh xung quanh, đó cũng là một cách để nhớ từ tốt hơn.
• Bước 2: Tra từ điển một cách thông minh, hãy luôn luôn tra phát âm của từ để nhận biết cũng như sử dụng từ được tốt. Bên cạnh đó, khi mới học có thể bạn sẽ cần tra từ điển Anh-Việt, nhưng nếu khi đã qua trình độ Beginner, hãy dùng từ điển Anh-Anh, để hiểu sâu hơn nghĩa của từ và nhớ nghĩa tiếng anh cũng giúp bạn bật ra từ đó nhanh hơn trong quá trình sử dụng.
• Bước 3: Hãy đọc nhiều ví dụ. Khi chúng ta gặp một từ mới, bản thân hoàn toàn xa lạ với chúng, vì vậy việc đọc nhiều ví dụ, hoặc ghi chép lại các ví dụ ấy trong sổ tay không chỉ giúp chúng ta lặp đi lặp lại việc gặp từ ấy, mà còn học được cách sử dụng trong câu của chúng.
• Bước 4: Ôn tập. Mình thường sử dụng thời gian rảnh, hoặc các khoảng thời gian chết (khi đi xe buýt, ngồi đợi bạn,..) để ôn lại các từ mới, hoặc dành ngày cuối tuần để đọc lại tất cả các từ đã học.

Note:

Hãy đọc nhiều, việc bạn đọc nhiều tài liệu, sách báo, càng giúp bạn hiểu hơn cách sử dụng của các từ, đồng thời cũng là cách ôn tập hiệu quả, ít tốn thời gian.

Bạn có thể dùng phần Google Image để tra các hình ảnh liên quan đến từ cần học, bộ não thích hình ảnh, và nó có thể giúp chúng ta ghi nhớ tốt hơn.

Cuối cùng, đừng bao giờ cố gắng học hết nghĩa của một từ, điều đấy chỉ là cho bạn thêm mệt mỏi, hãy học và nhớ nghĩa của từ đó trong hoàn cảnh bạn gặp chúng trước mà thôi.

Trên đây là phương pháp học từ mới của cá nhân mình, bạn không cần áp dụng giống hệt các bước mà có thể vận dụng sáng tạo trong quá trình học tiếng Anh.

Ở phần II, mình sẽ viết về phương pháp cải thiện từng kỹ năng trong tiếng anh để đạt được hiệu quả cao nhất. Mong các bạn đón đọc.

(Chia sẻ bởi  Dương Hằng – học sinh đạt giải Nhất thi Olympic tiếng Anh cụm Long Biên- Gia Lâm và đạt 7.5 IELTS)

Xem chi tiết tại địa chỉ: https://drive.google.com/file/d/1d4x0IKV1Dohv-U_izm5R5OTrpLCyN7xe/view?usp=sharing

Đoàn trường THPT DƯƠNG XÁ  đã tổ chức các hoạt động thi đua sôi nổi và ý nghĩa diễn ra trong tháng Thanh niên: Thi đua học tốt, các chi đội đăng kí tuần học tốt, tháng học tốt. Tổ chức giải bóng đá thiếu niên 2018, thi văn nghệ….Tất cả những hoạt động ấy đã khơi dậy niềm tự hào dân tộc, truyền thống vẻ vang của Đảng, của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trong mỗi đoàn viên thanh niên , cũng là động lực để lớp lớp thế hệ trẻ thực hiện lời dạy của Bác:

“Không có việc gì khó

Chỉ sợ lòng không bền

Đào núi và lấp biển

Quyết chí ắt làm nên”.

       Khoảng thời gian đẹp nhất trong  đời người có lẽ là quãng đời học sinh. Trong những  năm tháng “mộng mơ tuổi học trò ấy”, có lẽ đáng nhớ nhất vẫn là những hoạt động do nhà trường tổ chức. Tôi nghĩ rằng : Với học sinh trường THPT DƯƠNG XÁ, hội trại 26-3 năm nay thực sự đã trở thành một kỉ niệm đẹp trong hành trang tiến về phía trước của các em. Năm nào trường chúng ta cũng tổ chức ngày lễ 26-3 đầy long trọng, tôi thấy được sự háo hức chờ đón Lễ kỉ niệm ngày thành lập Đoàn TNCS HCM của các em học sinh trong trường. Điều đặc biệt, kế hoạch năm nay diễn ra đúng ngày thành lập Đoàn khiến cho không khí thêm phần sôi động và khí thế. Để có được lễ kỉ niệm thành công, từ Ban giám hiệu, các thầy cô giáo, cán bộ nhân viên cho đến học sinh đã ráo riết lên kế hoạch, họp bàn, tập luyện hàng tháng trời. Bên cạnh việc học tập, thi cử, đi đâu, gặp ai cũng thấy rõ được không khí háo hức, rộn ràng của lễ kỉ niệm. Chừng đó cũng đủ thấy, lễ kỉ niệm thành lập Đoàn năm nay có sức hút như  thế nào đối với mọi người, đặc biệt là những công dân trẻ của trường.

    Giây phút mong chờ ấy cũng đã đến. Chiều ngày 26-3-2018, hơn một ngàn học sinh đã hội tụ đông đủ tại trường. Một không gian đa sắc màu của cờ hoa, băng rôn khẩu hiệu, những gian hàng bán sách vở, khu vẽ tranh giành cho những học sinh có năng khiếu hội họa, áo đồng phục,…Tạo ấn tượng nhất là những  học sinh mang trên mình chiếc áo lớp với những màu sắc nổi bật cùng những hình ảnh, họa tiết tinh nghịch, ngộ nghĩnh đậm chất tuổi Teen. Áo lớp là niềm tự hào của mỗi em bởi đó là ý tưởng, tâm huyết của cả một tập thể, thể hiện “ màu cờ sắc áo” và cũng là tín hiệu để các em nhận ra “ người nhà” giữa một rừng người. Buổi chiều ngày hôm đó, các hoạt động sôi nổi được diễn ra như : thi vẽ tranh giữa các lớp với chủ đề về mái trường cấp ba , các trò chơi vui nhộn có thể kể tới là : bịt mắt đánh trống, phi tiêu vào bóng, nhảy sạp, nhảy dây đã thu hút đông đảo các em học sinh xếp hàng tham gia….. Nhìn khuôn mặt các em học sinh,  ai cũng tươi cười, háo hức, tôi mới cảm nhận được hết vẻ đẹp trong sáng, hồn nhiên của tuổi học trò. Nhưng điều khiến tôi – một GVCN thấy tuyệt vời nhất hôm đó là trận thi đấu chung kết giải bóng nữ của trường. Và những học trò đáng yêu của tôi – những cô gái vàng 11A5 đã làm nên kì tích, với từng phút giây như tim ngừng đập, một cảm xúc không khác nào khi xem U23 VIỆT NAM tại chung kết châu Á. Đúng là một ngày đáng nhớ – một ngày với biết bao cảm xúc trong tôi…

    Sau những bài hát, điệu nhảy mở màn vui nhộn của các em học sinh, cô giáo Nguyễn Thị Thu Nga- Phó hiệu trưởng nhà trường đã có bài phát biểu khai mạc lễ kỉ niệm ngày thành lập Đoàn TNCS ngắn gọn nhưng chứa đựng nhiều tâm tư, tình cảm và kì vọng vào thế hệ trẻ. Thầy giáo Vũ Tài Hiệp- Bí thư Chi đoàn đã ôn lại truyền thống vẻ vang của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh 87 năm qua. Các hoạt động của lễ kỉ niệm chính thức bắt đầu.

    Tiếp sau đó là phần biểu diễn văn nghệ, nhảy hiện đại, biểu diễn thời trang của các khối lớp. Phần nhảy hiện đại của một cựu học sinh trường có lẽ làm “chấn động” cả trường với những động tác uốn mình, vặn tay, lướt nhanh trên đôi chân, bởi lẽ nó hợp gu với giới trẻ, nó thể hiện được sự trẻ trung, năng động, phá cách của tuổi mới lớn. Phải kể tới là hoạt động đốt lửa trại có lẽ là sự kiện được trông đợi nhiều nhất. Hơn một ngàn học sinh, cán bộ, giáo viên đã tạo nên một vòng tròn khổng lồ, hân hoan, rạo rực chờ đón ánh lửa thiêng, ánh lửa của niềm tin, sức trẻ và lòng nhiệt huyết. Lửa trại bùng cháy trong tiếng hò reo, vỗ tay vang dội. Những ánh mắt, nụ cười, những cái nắm tay thật chặt xua tan đi mọi khoảng cách, khiến mọi người xích lại gần nhau hơn trong hơi ấm lan tỏa của ngọn lửa hồng “ Lửa cháy cháy lên ươm nồng biết bao hi vọng….”, mọi người chạy quanh lửa trại , cùng hát và nhảy theo một cách cuồng nhiệt như không hề biết mệt mỏi. Sự trẻ trung, hài hước của MC đã làm cho học sinh càng phấn khích: “ Dương Xá ơi……. “quẩy” nhiệt tình lên nào…” Học sinh hưởng ứng bằng những màn nhảy múa, hò reo hết mình. Mồ hôi, khói bụi và cả sức nóng của ngọn lửa không ngăn cản được nhiệt huyết của tuổi trẻ.

    Lễ kỉ niệm ngày thành lập Đoàn kết thúc, không khí dường như lắng xuống, không phải vì các em học sinh hết “lửa” mà thay vào đó là một cảm xúc bâng khuâng , tiếc nuối khó tả. Bạn nào cũng mong chưa kết thúc, kể cả kéo dài thêm chút nữa các bạn cũng sẽ cháy hết mình để được cùng vui chơi, giao lưu với bạn bè. Đặc biệt là các em lớp 12, bởi vì năm nay là năm cuối cấp của quãng đời học sinh, sắp tới đây các em sẽ không còn tung tăng , đùa vui, học hành dưới mái trường cấp ba, nơi đã để lại cho các em rất nhiều những kỉ niệm đẹp đẽ , nên các em muốn níu thêm chút thời gian để có thể tận hưởng nốt những kỉ niệm vui có, buồn có bên những người bạn, người thầy, người cô của mình , có lẽ sẽ không còn dịp nào nữa có thể quây quần như lúc này.

     Những bức hình với những khoảnh khắc đáng nhớ, những dòng chia sẻ, bình luận tích cực, tràn đầy niềm vui, sự yêu thương và những lời nhắn gửi tốt đẹp tràn ngập các trang Facebook. Có lẽ, tôi sẽ phải cảm ơn tới các em học sinh đã cho thầy cô sống lại một thời tuổi trẻ với bao kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi học trò.

Dư âm còn đó.

Niềm vui lan tỏa.

Tình thêm gắn kết.

Hẹn mùa kỉ niệm 26-3-2019 với những niềm vui và bất ngờ mới.

                                                                Người viết

                                                           Đỗ Thị Ngọc Anh

Với tinh thần đoàn kết, 18 thành viên trong tổ luôn coi đây là một mái ấm thứ hai của một đại gia đình. Nơi đây chúng tôi dùng những chia sẻ buồn vui để gắn kết tình thương. 

Hàng năm, vào buổi họp tổ đầu tiên chúng tôi thường dành thời gian để sinh hoạt công đoàn, đề ra kế hoạch để các thành viên và gia đình tham gia. Công đoàn đã có sự sáng tạo, đổi mới cách thức tổ chức các hoạt động để tổ tổng hợp luôn là một khối đoàn kết. Mặc dù bận rộn với công việc trường, lớp, chuyên môn nhưng tổ công đoàn luôn chú ý sắp xếp thời gian để gắn kết giữa các thành viên trong tổ. Công đoàn tổ ngoài việc tham gia các hoạt động chung, chúng tôi còn mạnh dạn tạo ra một sân chơi mới bổ ích cho các gia đình theo tinh thần của tổ muốn gắn kết trong môi trường công tác thì hậu phương cũng có vai trò rất quan trọng. Những chuyến du xuân, dã ngoại, tham quan, du lịch… công đoàn đều vận động các thành viên trong tổ đi cùng gia đình. Ban đầu, tuy có nhiều khó khăn bỡ ngỡ song nhờ sự đồng lòng, nhất trí, nhiệt tình tham gia nên hoạt động đã tạo nên một không khí vui tươi, phấn khởi, hào hứng đem lại những chuyến vui chơi, an toàn, tiết kiệm, vui vẻ.

Nhân dịp đầu xuân 2018, để khởi đầu một năm mới vạn sự như ý, chúng tôi đã tổ chức một chuyến du xuân đến đất cảng Hải Phòng. Một kế hoạch chuẩn bị kỹ lưỡng được đưa ra bàn bạc, thống nhất đảm bảo dân chủ và đồng lòng cao. Đầu tiên, sau khi chọn địa điểm chúng tôi lựa chọn thời gian đi hợp lý sao cho số gia đình tham gia được đông nhất có thể. Mỗi thành viên một tay, một chân chuẩn bị cho chuyến đi. Thiên thời, địa lợi, nhân hòa vào ngày đầu tiên của tháng 4, chuyến xe đã đưa đại gia đình chúng tôi đến với thành phố Hoa Phượng đỏ. Địa điểm đầu tiên của chuyến du xuân là ngôi chùa Cao Linh nằm trên Quốc lộ 10. Ấn tượng của chúng tôi ở nơi đất thiêng này là kiến trúc nguy nga, rộng lớn từ cổng chính của chùa.Tiếp đó, chúng tôi đến Bạch Đằng Giang, thật ngỡ ngàng trước cảnh núi sông hùng vĩ mà các anh hùng hào kiệt của đất nước đã chọn nơi đây để tạo nên những chiến thắng oanh liệt giữ non sông bờ cõi. Các con nhỏ ngoài việc tham quan du lịch, chạy nhảy, các con còn háo hức tìm hiểu lịch sử để hỗ trọ cho việc học tập của mình. Quá giờ trưa, đoàn đến bãi biển Đồ Sơn cùng khám phá đảo Hòn Dấu, thỏa mình giữa biển xanh, cát trắng, nắng vàng. Có thể nói đây là nơi mang lại những tiếng cười nhiều nhất cho các con vì các con cùng nô đùa dưới biển, gần như giữ các con không còn cảm giác xa lạ. Các con vui vầy bên nhau, chúng tôi nghĩ cần có nhiều ngày như thế này nữa và rồi ý tưởng cho chuyến du lịch gần nhất đã được chúng tôi đề ra. Cuối buổi chiều hôm đó, chùa Hang – nơi đầu tiên phật giáo xâm nhập vào nước ta. Đất chùa thanh tịnh, cũng là nơi chúng tôi quây quần khám phá nét đẹp của làng quê xưa. Những tiếng cười sảng khoái đã làm chúng tôi quên đi hết mệt mỏi. Tạm biệt bãi biển thân yêu, tạm biệt đất cảng hùng thiêng đoàn chúng tôi trở về Hà Nội.

Một chuyến đi an toàn, bổ ích. Một ngày vui gắn kết tình thân. Một kỷ niệm khó quên cùng với sông, núi, biển cả, lịch sử và ý nghĩa.

1. Chúng ta nên học vật lí vì:

            Trong đời sống hàng ngày chúng ta luôn cần và vận dụng kiến thức vật lí để sử dụng các thiết bị từ đơn giản đến phức tạp liên quan đến điện trong gia đình cũng như trong sản xuất. Do đó mỗi chúng ta nên và cần trang bị cho mình những kiến thức cơ bản nhất về Vật lí. Ngay từ khi ngồi trên ghế nhà trường các em học sinh càng nên quan tâm và nắm chắc kiến thức Vật lí hơn để trang bị cho mình hành trang bước vào công cuộc cách mạng khoa học kĩ thuật lần thứ 4.

Vật lí đem lại cho người học một thế giới quan tổng thể về những gì liên quan đến đời sống hàng ngày. Từ những kiến thức được trang bị, ta có thể biết và giải thích các hiện tượng trong tự nhiên để không còn là bí ẩn mà ta không biết, để ta làm chủ trong cuộc sống của mình. Ví dụ như tại sao về mùa đông khi đi đường về thì tóc chúng ta hay bị xù lên? Nó sẽ không có gì quá lạ lùng và khó hiểu nếu như chúng ta hiểu về hiện tượng nhiễm điện do cọ xát. Hoặc tại sao một số xe chở xăng, dầu thường thấy có một dây xích dẫn từ khung xe xuống mặt đường? phải chăng đó là một chi tiết thừa của chiếc xe. Không thừa đâu, nó giúp điện tích của xe được dẫn xuống đường để tránh việc điện tích trên xe cứ tăng lên đến một mức đủ lớn sẽ xuất hiện sự phóng tia lửa điện dẫn đến cháy nổ,…

Khi học sinh học 1 môn nào đó, kiến thức của riêng nó không phải là thứ quan trọng nhất. Cái cách mà não được rèn luyện và vận dụng các kiến thức môn khác bổ trợ  khi học xong môn học đó mới là mục đích giúp suy nghĩ, hành động cho công việc trở nên toàn diện hơn.

Ví dụ  môn Toán giúp ta:

Tư duy sáng tạo, tư duy từ cụ thể đến trừu tượng

Luyện trí thông minh, xử lý nhanh nhạy. Rèn luyện cho bạn một tư duy logic. Tư duy này không chỉ có ích khi các bạn thích làm về kỹ thuật, công nghệ mà cũng giúp cho các bạn có được một tư duy hợp lý khi làm các công việc và các ngành nghề bất kì.

Rèn luyện một tư duy nhanh nhạy, một khả năng nhẩm tính chính xác về lợi nhuận, lãi lỗ, tiền nong… khi bạn làm kinh doanh.

Học hình không gian rèn luyện cho đầu óc có khả năng tưởng tượng sáng tạo.

Môn Vật Lý mang lại khả năng:

Tổng hợp kiến thức để xử lý vấn đề tốt hơn.

Hiểu và phân tích bản chất sự việc một cách hệ thống và logic

Khả năng tiên đoán, dự đoán, sự việc. Rất nhiều học sinh giỏi vật lý đã thành những chuyên gia rất giỏi nhờ khả năng này, từ làm công nghệ, IT, chế tạo hay cả làm kinh tế nữa!

Đôi khi xử lý các bài vật lý có hiện tượng khá lạ lùng và phực tạp lại cho chúng ta phát huy tối đa khả năng tư duy lôgic, tư duy giải quyết vấn đề cực kỳ sắc bén.

Chọn lọc và xử lý thông tin hợp lí

Những người học giỏi vật lí là những người luôn có tư duy và bản năng “săn tìm” bản chất của công việc. Vì vậy, họ làm việc rất đúng người, đúng việc

Làm thế nào giải quyết một công việc phức tạp một cách khoa học dẫn đến thành công.

Đặc biệt, làm tốt các bài trắc nghiệm môn vật lí cũng có nghĩa là các bạn rèn luyện được kỹ năng tính nhẩm nhanh và tư duy thần tốc để đến đích. 

Vậy không phải thông minh mới học vật lí mà học vật lí giúp người học thông minh. Dễ dàng tìm kiếm những người thông minh nhất trên Trái Đất và chúng ta sẽ ngạc nhiên khi thấy học đa phần là “dân Vật Lí”.

Stephen Hawking (IQ 160), Albert Einstein (IQ 160-190), Kim Ung-Yong (IQ 210):  Lên 7 tuổi, ông sang Mỹ học tập và nghiên cứu theo lời mời của NASA. Chưa được 15 tuổi, ông đã hoàn thành chương trình đại học và lấy được bằng Tiến sĩ Vật lý của Đại học bang Colorado, Christopher Hirata (IQ 225): người Mỹ trẻ tuổi nhất trong lịch sử giành HCV Olympiad Vật lý Quốc tế, …

2. Thực trạng dạy và học vật lí tại trường THPT Dương Xá

            2.1. Thuận lợi:

Học sinh tương đối ngoan ngoãn

Nhà trường có truyền thống về các môn khoa học cơ bản. Học sinh luôn có động cơ học tập đúng đắn. Luôn cố gắng trong học tập.

Đội ngũ giáo viên đoàn kết, dễ phổ biến các chương trình, kế hoạch dạy học

Được sự quan tâm chỉ đạo nhiệt tình, xát xao của ban giám hiệu

            2.2. Khó khăn

Thay đổi cách thi và không cần cố gắng nhiều nhưng vẫn được điểm cao. Học sinh thay đổi lựa chọn để nhằm thi tốt nghiệp và xét cho đỗ được đại học nhưng lại không phục vụ cho những lựa chọn nghề nghiệp của bản thân sau này.

Số lượng học sinh đam mê, yêu thích môn vật lý không nhiều nên không tạo được phong trào ham học, môi trường trao đổi kiến thức vật lí trong học sinh

Khó để tổ chức học tập, bồi dưỡng nâng cao kiến thức của học sinh khi mà học sinh không có nhu cầu

Các em học sinh, gia đình chưa xác định mục tiêu rõ dàng, chưa đánh giá đúng tầm quan trọng của vật lí

            2.3. Nguyên nhân

Đặc điểm học từ cấp dưới, học sinh chỉ quan tâm học văn và toán để thi vào lớp 10 nên không nắm được kiến thức vật lí, tạo thói quen xấu khi vào cấp 3.

Sự va chạm thực tế của học sinh rất hạn chế

Mọi người xung quanh đều thừa nhận sự phức tạp của môn vật lí: Phạm vi, sự vật hiện tượng phải nghiên cứu rất rộng; Các định luật, định lí được rút ra rất nhiều; Việc xử lí bài toán vật lí cần nhiều đến kiến thức toán học hơn bất cứ môn học nào

Các trường đại học mọc nên rất nhiều, đào tạo nhiều ngành nên khối thi A, A₁ không còn được ưu tiên lựa chọn để đầu tư cho kì thi đầu vào

            2.4. giải pháp khắc phục

Nhà trường:

Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất về chất lượng và số lượng đồ dùng dạy học:

Số lượng đầu sách, tạp chí, ấn phẩm khoa học trong thư viện còn chưa phong phú. Một số sách còn có số lượng chưa nhiều nên học sinh gặp khó khăn trong việc tìm hiểu tài liệu tham khảo. Vậy nhà trường nên thường xuyên bổ sung và cập nhật kho sách và các tài liệu thường xuyên, có thông báo rộng dãi đầu sách mới về cho học sinh cũng như giáo viên trong toàn trường được biết. Có tuyên dương những em có thói quen mượn, trả sách đúng hạn và đạt kết quả cao trong học tập. Giáo viên bộ môn giới thiệu những đàu sách hay đến cho học sinh. Chia sẻ kinh nghiệm đọc sách hiệu quả. Tạo cho học sinh thói quen đọc sách.

Dụng cụ thí nghiệm còn nhiều hạn chế, số lượng không đủ nhiều để học sinh có thể làm việc theo nhóm nhỏ, có cơ hội để trực tiếp tiến hành với các dụng cụ. Một số bộ thí nghiệm thực hành có độ ổn định không cao nên gặp nhiều rủi do trong việc bố trí trong tiết học. Để thay khắc phục tình trạng khó khăn này thì nhà trường nên tổ chức các cuộc thi về sử dụng thí nghiệm thực hành vật lí, cải tiến, chế tạo dụng cụ để chủ động hơn cho các phần trình bày thí nghiệm

Các phương tiện hỗ trợ cho ứng dụng kĩ thuật dạy học hiện đại (máy chiếu, máy tính, loa,..) còn hạn chế. Việc bố trí, lắp đặt, chuyển phòng… mất nhiều thời gian gây tâm lí ngại cho giáo viên giảng dạy. Nếu bố trí hợp lí, khoa học để có thể khuyến khích được giáo viên bộ môn đầu tư nhiều hơn cho bài giảng

Các phòng học nghiên cứu lắp đặt điều hòa để giúp học sinh có trạng thái tâm lí, tinh thần tốt nhất khi tập trung học bài.

Có các chương trình giáo dục thực tế:

Tạo các buổi tham quan, học tập thực tế về ứng dụng của vật lý vào đời sống tại các nhà máy, xí nghiệp để học sinh thấy được tầm quan trọng của các kiến thức mình được học ở bôn môn. Một phần giúp các em đánh giá tính chất công việc để định hướng nghề nghiệp trong tương lai.

Mời những người thành công trên con đường vật lý để trò chuyện, chia sẻ kinh nghiệm, truyền cảm hứng học tập cho các em học sinh

Tạo điều kiện cho nhóm Vật Lý thành lập câu lạc bộ Vật Lý:

Trao đổi các sáng kiến, ý tưởng, mô hình, sản phẩm vật lý…; Tổ chức các buổi tọa đàm giữa giáo viên – học sinh chia sẻ kinh nghiệm, phương pháp học hiệu quả, bài tập hay… để tháo gỡ các vướng mắc, giúp các em tự tin hơn trong học tập bộ môn; Tổ chức , phát động cuộc thi Olimpic vật lý cấp trường, học sinh yêu thích bộ môn vật lý,… một hoặc hai tháng 1 lần. có trao giải, đánh giá vào sổ đoàn, học bạ cho những bài thi tốt nhất để khuyến khích các em dành nhiều thời gian, công sức để tìm hiểu và chinh phục kiến thức vật lý.  Tổ nhóm rất mong nhận được sự quan tâm hơn nữa từ nhà trường,  hỗ trợ kinh phí, tạo điều kiện về thời gian để có thể tổ chức được các sân chơi vật lý thú vị và bổ ích

Phía giáo viên bộ môn:

  Giáo án: Thường xuyên bổ sung số liệu, nội dung, dạng bài theo xu hướng ra đề thi của bộ qua các năm

 Phiếu học tập: Cần có những bài tập sát với kiến thức bài học. không quá nhiều nhưng vẫn đảm bảo giúp học sinh luyện tập, khắc sâu và phát triển kiến thức

 Đề kiểm tra: có sự thống nhất giữa các giáo viên dạy các lớp để tránh trường hợp chênh lệch nhau quá lớn trong kết quả bài kiểm tra làm học sinh chán nản bộ môn. Đề bài phải vừa tầm và phân loại được học sinh

 Giờ lên lớp: cần đầu tư thêm thời gian để làm TN biểu diễn làm cho bài giảng thêm sinh động và gây hhứng thú học tập và yêu thích hơn. Để làm được điều đó cần nhiều thí nghiệm thực hành cho bài giảng nhiều hơn. Do đó cơ sở vật chất và chất luọng dụng cụ là yếu tố rất quan trọng nên có sự quan tâm và đầu tư hơn nữa của Bộ, Sở và trường.

 Luôn cập nhật và ứng dụng công nghệ hiện đại vào trong giảng dạy kết hợp với giảng dạy truyền thống.

 Cần nắm bắt được tình hình học tập của các em học sinh trong lớp, xử lí nghiêm khắc với sự gian lận, lười biếng và cũng động viên kịp thời đối với những học sinh có sự cố gắng. Vd: với những học sinh làm các chuyên đề, báo cáo về một nội dung nào đó thì có thể khuyến khích chấm điểm hoặc cộng điểm chuyên cần .

Về phía học sinh:

 Sắp xếp thời gia khoa học, công việc hợp lí. Mỗi ngày trôi qua với bất cứ ai đều có 24 giờ bằng nhau nhưng cách sử dụng chúng rất khác nhau. Có những người làm được nhiều việc sau mỗi ngày nhưng có nhiều người lại không. Để tránh chồng chập các nghiệm vụ và thậm chí quên việc thì ta nên có sổ tay làm việc, ghi rõ nhiệm vụ, thứ tự , cần đạt được ở mỗi phần sẽ giúp các em học sinh có thể hoàn thành và không quên nhiệm vụ.

 Ưu tiên dành nhiều thời gian tự học bài, làm bài tập và đặc biệt rèn thói quen đọc sách. Trong quá trình dạy học tôi nhận thấy kiến thức, sự hiểu biết của nhiều học sinh là khá khiêm tốn. điều này làm trong quá trình dạy học có đưa ra một số ví dụ để minh họa cho định luật, định lí nhưng không những các em vẫn không hiểu mà cảm thấy kiến thức càng rối hơn vì thông tin đưa ra để giải thích cái mới lại là cái mới với các em.

 Cần có kiến thức cơ bản về các môn khoa học cơ bản như Toán, Hóa và sinh học. Vì vật lý nghiên cứu mọi lĩnh vực nên cần có kiến thức nền tảng để nghiên cứu phát triển lên

 Trang bị thêm vốn kiến thức Xã hội và quan sát môi trường xung quanh gắn với kiến thức được học. Điều này giúp các em học sinh tiếp cận các vấn đề trở lên chủ động hơn, khách quan hơn và ghi nhớ kiến thức được tốt hơn

 Cần đặt mục tiêu cụ thể, rèn luyện sự tự giác trong việc học tập và nghiên cứu. Xây dựng thói quen hỏi và trả lời câu hỏi

Về phía gia đình:

Việc quá ưu ái, nuông chiều các em học sinh, sẵn sàng làm cho các em mọi việc để cho các con chuyên tâm học bài. Điều này không hẳn chỉ tích cực một chiều. Vật lí học nghiên cứu vạn vật quanh ta, có cho các em vào làm việc thực tế các em mới thấy cái lợi, cái hại của ma sát, của lực căng bề mặt, tác dụng của dòng điện…Có trải nghiệm các em mới xuất hiện các câu hỏi tại sao, mới kích thích được các em phải tìm kiếm kiến thức ( Cần có sự phối hợp và họp tác trong cách giáo dục con em mình, đầu tư có trọng điểm dựa vào năng lực và sở thích của con để phát huy niềm đam mê học tập và lựa chọn đúng nghề nghiệp sau này.Không nên chạy theo thị hiếu và theo sự áp đặt ngành nghề cho con dẫn đến học những môn không thích gây lãng phí thời gian và tiền bạc nhưng không kết quả.)